پتنت چیست؟
پتنت را می‌توان یکی از مهمترین ابزارهای مالکیت فکری دانست که به منظور حفاظت از اختراعات، نوآوری‌ها و ابداعات فناورانه، مورد استفاده قرار میگیرد. مخترع با هدف حفاظت از اختراع خود که می‌تواند یک محصول، فرآیند و به‌طور کلی یک راهکار جدید برای رفع یک مشکل باشد، آن را در سیستم پتنت به ثبت رسانیده و در صورت تأیید و اعطای گواهی ثبت اختراع به وی، می‌تواند برای مدت زمان محدود، از حق انحصاری بهره‌برداری از اختراع در محدوده جغرافیایی ثبت شده، استفاده نماید.
قوانین پتنت
دو ویژگی بسیار مهم پتنت، محدودیت زمانی و جغرافیایی است. گواهی ثبت اختراع، معمولاً در یک بازه زمانی محدود ۲۰ ساله (از تاریخ ثبت درخواست) و در یک محدوده جغرافیایی مشخص، اعتبار دارد. برای مثال، اخذ گواهی ثبت اختراع از سیستم پتنت آمریکا، به معنای محافظت از آن در مرزهای جغرافیایی این کشور است و مخترع یا صاحب‌امتیاز پتنت، تنها می‌تواند از بهره‌برداری‌های غیرمجاز افراد و شرکت‌ها در خاک این کشور و یا واردات محصولات نقض کننده پتنت به آن کشور، جلوگیری به عمل آورد.
مزایای پتنت
مخترع یا صاحب‌امتیاز پتنت، دارای حق انحصاری برای جلوگیری از بهره‌برداری‌های تجاری دیگران از اختراع بوده و هر گونه استفاده تجاری، تولید، توزیع، واردات و یا فروش آن، منوط به کسب اجازه از مالک پتنت و جلب رضایت وی خواهد بود.سیستم پتنت، علاوه بر مزایا برای مخترعین و نوآوران، منافعی برای عموم نیز به همراه دارد. در واقع، سعی شده است تا از منظر مزایای مخترع یا نوآور و مزایای عمومی، نوعی تعادل در سیستم پتنت ایجاد گردد. بر این اساس، در قبال حق انحصاری در بهره‌برداری از اختراع و کسب منفعت از آن، مخترعین می‌بایست تمامی دانش و نوآوری بکار رفته در اختراع خود را به صورت عمومی افشا نمایند، تا هر فرد صاحب مهارت در آن حوزه، بتواند با استفاده از اطلاعات پتنت، اختراع را مجدداً بازآفرینی نماید. الزام افشا، در کنار حق انحصاری اعطا شده، موجب می‌شود تا انگیزه مخترعین و نوآوران برای سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در فعالیت‌های تحقیق و توسعه افزایش یافته و در عین حال، نوآوری‌های توسعه یافته، در سطح جامعه انتشار یابد. هر دو این عوامل، به افزایش نرخ نوآوری و بهبود سطح رفاه جامعه، خواهد انجامید.
انواع پتنت
یوتیلیتی پتنت Utility patent: این نوع از پتنت یک محصول، فرآیند و یا ماشین کاربردی جدید و یا بهبودیافته را پوشش می‌دهند. این پتنت‌ها که اصطلاحاً «Patent For Invention» نیز نامیده می‌شوند، بیش از ۹۰ درصد از «US» پتنت‌های گرنت شده را به خود اختصاص می دهد.
پتنت طراحی Design patent: به ابتکارات و نوآوری‌های مرتبط با طراحی، اعم از ساختار و طراحی یک محصول، یک طرح زینتی و … اشاره دارد. از آنجا که طراحی، بیشتر به ظاهر و نوع پیکربندی آن تأکید می‌کند، این دسته از پتنت‌ها، بیشتر برای ثبت نوآوری‌های شکلی، یا نوع طراحی یک شیء، طراحی‌های زینتی مرتبط با سطوح و یا ترکیبی از این دو، بکار گرفته می‌شود.
پتنت گیاهی Plant Patent: در این نوع پتنت حق تولید، ارائه، فروش و تکثیر گیاه و نیز واردات آن به خاک آمریکا، در اختیار مالک پتنت خواهد بود.
سازمان بین المللی مالکیت فکری
یکی از مهمترین سازمان‌های بین‌المللی در حوزه مالکیت فکری، سازمان جهانی مالکیت فکری «WIPO» است که بر اساس کنوانسیون تأسیس سازمان جهانی مالکیت فکری، مصوب چهاردهم جولای سال ۱۹۶۷ میلادی در اجلاس استکهلم (بازبینی و اصلاح در تاریخ ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۷۹)، آغاز به‌کار نمود. در حال حاضر، ۱۹۱ کشور جهان، به عضویت این سازمان در آمده‌اند و ۲۶ معاهده بین‌المللی، از جمله پیمان همکاری ثبت اختراع «PCT»، موافقت‌نامه لیسبون و پروتکل مادرید را تحت پوشش خود دارد.
سازمان جهانی مالکیت فکری، در معرفی خود می‌گوید: «وایپو یک انجمن سیاستی جهانی است که در آن، دولت‌ها، سازمان‌های بین دولتی، گروه‌های صنعتی و جامعه مدنی، برای حل مسائل مرتبط با مالکیت فکری، گرد هم آمده‌اند. کشورهای عضو و ناظران، به‌طور منظم، در کمیته‌ها و نهادهای تصمیم‌گیری مختلف، ملاقات می‌کنند. چالش اصلی آنها، این است که برای اطمینان از تطابق و همگامی سیستم بین‌المللی مالکیت فکری، با جهان در حال تغییر، مذاکراتی را در مورد تغییرات و قوانین جدید مورد نیاز، صورت دهند و البته به هدف اصلی خود که تشویق و ترویج نوآوری و خلاقیت است، ادامه دهند.»
معرفی پایگاه های اطلاعاتی پتنت
نکته: فایل پی دی اف پتنت ها بصورت رایگان در اختیار عموم قرار میگیرد (قاعده ی اصلی بر این است که دادگاه درصورتی از حق مالکیت فکری شما دفاع می کند که شما آن را به صورت آزاد افشاء کرده باشید)
پایگاه پتنت اسکوپ – وایپو PATENTSCOPE:
دارای بیش از ۹۲ میلیون فایل پتنت که بصورت جهانی افشاء شده اند در اینجا قابل جستجو و دانلود است. این پایگاه به منظور دسترسی علاقه‌مندان به پرونده‌های «PCT» راه‌اندازی شده و متن کامل تمامی اسناد انتشار یافته را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. در این پایگاه داده رایگان، از طریق وارد کردن کلمات کلیدی، نام متقاضیان، مخترعین و طبقه‌بندی‌های بین‌المللی پتنت، امکان جستجوی پرونده‌های ثبت اختراع وجود داشته و حتی می‌توان از ابزارهای جستجو، به چندین زبان مختلف استفاده نمود.
پایگاه اطلاعاتی ثبت اختراعات آمریکا USPTO:
یکی از معتبرترین سیستم‌های ثبت اختراع در جهان، سیستم پتنت آمریکا است که عملاً بسیاری از نوآوری‌ها و اختراعات مختلف را فارغ از منطقه جغرافیایی اولیه که در آن توسعه یافته و یا مجموعه بازارهای هدف، به سمت ثبت در این سیستم سوق می‌دهد. پایگاه داده ثبت اختراع «USPTO»، شامل «US» پتنت‌های به ثبت رسیده از سال ۱۷۹۰ میلادی به این‌سو است. (پتنت های آمریکا علاوه بر جستجو در یو اس پی تی او در گوگل پتنت و گوگل اسکالر هم قابل جستجو و دانلود می باشند)
پایگاه اطلاعاتی ثبت اختراعات اروپا Espacenet:
از طریق این پایگاه امکان دسترسی به بیش از ۱۲۰ میلیون سند ثبت اختراع از سرتاسر جهان را برای کاربران مبتدی و حرفه‌ای خود فراهم می‌کند. از طریق این پایگاه داده، امکان «جستجو و شناسایی اسناد ثبت اختراع»، «ترجمه ماشینی اسناد ثبت اختراع»، «رصد روند پیشرفت فناوری‌های نوظهور»، «یافتن راهکارهای مناسبی برای مشکلات فنی» و «بررسی فناوری‌های در حال توسعه رقبا» فراهم می‌گردد.
پایگاه اطلاعاتی ثبت اختراع Lens:
پایگاه معتبر لنز (Lens.org) را می‌توان یک زیرساخت منبع باز و در مقیاس جهانی دانست که با عرضه اطلاعات علمی و فنی در قالب پتنت، مقالات و …، سیستم نوآوری را کارآمدتر، شفاف‌تر، عادلانه‌تر و فراگیرتر می‌سازد. یکی از مهمترین اهداف لنز که در وب‌سایت این پلتفرم هم مورد تأکید قرار گرفته، معرفی سیستم پتنت به‌عنوان یک منبع الهام‌بخش برای کارآفرینان، شهروندان و سیاست‌گذاران بوده و ادعا می‌شود که بالغ بر ۹۵ درصد از اطلاعات پتنت از سرتاسر جهان (و پیوندهای علمی مرتبط با آنها) را در خود جای داده است.
پایگاه های پتنت غیررایگان
نکته: این پایگاه ها خدمات ارزش افزوده بر روی پتنت ها انجام می دهند که ممکن است برای یکسری محققین و کسب و کارها مورد نیاز باشد در غیر این صورت هیچگاه برای دانلود فایل یک پتنت نیازی به پرداخت هزینه و یا استفاده از پایگاه های غیر رایگان ندارید.
پایگاه اطلاعاتی درونت Derwent:
این پایگاه اطلاعاتی اطلاعات دقیق و معتبری از پروانه های ثبت اختراع در اختیار شرکت ها و موسسات حقوق قرار می دهد. پایگاه اطلاعاتی درونت با بهره گیری از مهمترین شاخص های جهانی ثبت اختراع مانند DWPI و Web of Science به کاربران خود ان اطمینان را می دهد که در کنار حفظ محرمانگی اطلاعات موجود در پروانه های ثبت اختراع معتبرترین اطلاعات موجود را به آنها ارائه داده و با پشتیبانی قوی مجموعه تا انتها در کنار کاربران خواهد بود.
اکانت این پایگاه را می توانید از یابش خریداری کنید
پایگاه اطلاعاتی توتال پتنت وان Totalpatentone:
پایگاه اطلاعاتی توتال پتنت با استفاده از یک رابط کاربر پیشرفته و دقیق امکان جستجوی دقیق و کامل را در کمترین زمان ممکن برای دستیابی به مرتبط ترین نتایج برای کاربران فراهم می آورد. مدارک موجود در این پایگاه شامل جدیدترین پروانه های ثبت اختراع به همراه داده های کتابشناختی آنها مانند اطلاعات مخترع، اطلاعات حقوقی، نام مترجم و دیگر اطلاعات مورد نیاز کاربران است. این پایگاه یکی از بزرگترین و جامع ترین پایگاه های انتشار پتنت در سطح دنیا است.
اکانت این پایگاه را می توانید از یابش خریداری کنید
پایگاه داده ثبت اختراع Orbit:
پلتفرم جستجو و تحلیل پتنت «کوئستل» که اربیت (Orbit Intelligence) نام دارد، حاوی بیش از ۵۴ میلیون پتنت فامیلی، ۱۰۰ میلیون پتنت و ۱۲ میلیون طراحی صنعتی از سرتاسر جهان است. این پلتفرم، کاملاً انعطاف‌پذیر بوده و جستجوها در زمان واقعی (Real Time) صورت میگیرد.
پایگاه داده ثبت اختراع Anaqua 9:
این پلتفرم نرم‌افزاری، متعلق به شرکت آناکوآ (Anaqua) است و کاربران می‌توانند با توجه به آنالیزهای یکپارچه ثبت اختراعات، فرصت‌های موجود در بازار را شناسایی نموده و به آن دسترسی پیدا کنند.
پایگاه داده ثبت اختراع IPlytics:
این پایگاه یک شرکت استارت‌آپی فعال در حوزه مالکیت فکری است که با وجود عمر بسیار کوتاه خود (تأسیس در سال ۲۰۱۴ میلادی)، موفقیت‌های چشمگیری در بازار مالکیت فکری داشته است. پلتفرم قدرتمند این شرکت در زمینه جستجو و تحلیل پتنت، به شرکت‌های فناور اجازه می‌دهد تا فناوری‌های جدید و نوظهور را جستجو نموده و با تجزیه‌وتحلیل اطلاعات فنی و رقابتی، چشم‌اندازی واقع‌بینانه از فضای رقابتی و آینده فناوری به دست آورند.
برای جستجو، کشف و دانلود بیش از ۱۲۵ میلیون رکورد پتنت می توانید از کتابخانه دیجیتال یابش استفاده نمایید
برای ثبت درخواست با ما در تماس باشید
