در دنیای امروز، سرعت تغییرات در بازارها، فناوری‌ها و نیازهای مشتریان به طور چشمگیری افزایش یافته است. سازمان‌ها برای بقا و موفقیت، نیازمند انطباق سریع با این تغییرات و ارائه محصولات و خدمات نوآورانه هستند. روش‌های سنتی تحقیق و توسعه (R&D) اغلب به دلیل ماهیت خطی و زمان‌بر خود، قادر به پاسخگویی به این نیاز نیستند. در اینجاست که مفهوم «پژوهش چابک» (Agile Research) به عنوان یک رویکرد نوین و کارآمد مطرح می‌شود.

پژوهش چابک، با الهام از اصول توسعه نرم‌افزار چابک، رویکردی تکراری و افزایشی به انجام تحقیقات است پژوهش چابک تحقیقاتی است که داده‌ها را زودهنگام و به صورت مکرر فراهم می‌کند.

تحقیق چابک که اگر به درستی اعمال شود، ابزاری حیاتی در مجموعه ابزار پژوهشگران شرکتی است. اما چه چیزی باعث می شود که پژوهش چابک، خوب و چابک باشد؟

چه زمانی پژوهش چابک مناسب است و چه زمانی نباید به جای سایر رویکردهای پژوهشی از آن استفاده کرد؟

در این مقاله به این سؤالات کلیدی و دیگر سؤالات کلیدی پاسخ خواهیم داد تا به شما کمک کند تا بفهمید چگونه می‌توانید تحقیقات چابک را برای ایجاد نوآوری سریع‌تر و هوشمندانه‌تر به کار ببرید.

مثالی از بازخورد جهت دار، زودهنگام و مکرر

برای درک اینکه تغییر در طول زمان چقدر برای ارزش تحقیق چابک مهم است، آزمایش فکری زیر را امتحان کنید.

تصور کنید که در حال رانندگی در جایی هستید که قبلاً هرگز نرفته اید. تلفن شما خاموش شده است، اما یک دوست در ماشین دیگر راه را می داند و می تواند شما را راهنمایی کند. آیا ترجیح می دهید یک نقشه دقیق بکشید، زمان دقیق هر راه را بنویسید و سپس شیشه جلوی خود را سیاه کنید؟ یا بهتر است با یک مسیر کلی شروع کنید و سپس آن را تنظیم کنید تا ماشین دوستتان در دید شما باشد؟

البته هر عاقلی گزینه دوم را انتخاب می کند. اما چرا زیرا حتی اگر اطلاعات اولیه شما کامل بود، با رانندگی وضعیت در حال تغییر است. راه جاده ممکن است به دوست شما نیاز داشته باشد که مسیر را تغییر دهد. برخی دیگر از راننده ها ممکن است چراغ قرمز را روشن کنند و از شما بخواهند که از اقدامی اجتناب کنید.

یک مجموعه داده اولیه، مهم نیست که چقدر دقیق است، کافی نیست!

بیایید مثال را کمی سخت تر کنیم. تصور کنید وقتی دوست خود را دنبال می کنید، باران شدیدی شروع به باریدن می کند. به طور طبیعی شما برف پاک کن های شیشه جلو خود را روشن می کنید. هربار تند کشیده شدن برف پاک کن، یک نقطه داده سریع و ناقص از جاده پیش رو به شما می دهد که به سرعت توسط آب بیشتر پنهان می شود. اما این ورودی‌ها به قدری زیاد می‌آیند که به شما امکان می‌دهند دوست خود را در دید داشته باشید و در مسیر درست حرکت کنید. در واقع شما در حال انجام تحقیقات چابک در ردیابی مکان خودروی دیگر هستید .

تعریف تحقیقات چابک یا پژوهش به روش اجایل

تحقیقات چابک، رویکردی برای تحقیق است که از توسعه نرم افزار چابک الهام می گیرد. تحقیقات چابک وابستگی‌ها و اصطکاک‌هایی را که می‌توانند مطالعات تحقیقاتی سنتی را کاهش دهند، حذف می‌کند، و دقت را با بازخوردهای مفید جهت‌دهی که امکان یادگیری سریع و بهبود مکرر را فراهم می‌کند، عوض می‌کند. در هسته خود، تحقیقات چابک راهنمایی های جهت دار را در مراحل اولیه و اغلب برای هدایت تصمیماتی ارائه می دهد که در غیر این صورت ممکن است بر اساس عقیده و نه داده ها هدایت شوند.

مثالی از پژوهش اجایل:

فرض کنید یک شرکت نرم‌افزاری قصد دارد یک اپلیکیشن موبایل برای آموزش زبان انگلیسی توسعه دهد. به جای اینکه کل پروژه را یکجا طراحی و اجرا کند، از روش اجایل استفاده می‌کند.

1. تعیین اهداف و ویژگی‌های اصلی: در ابتدا، تیم توسعه با مشتری (مثلاً یک موسسه آموزشی) جلساتی برگزار می‌کند تا اهداف اصلی اپلیکیشن و ویژگی‌های ضروری آن مشخص شود. به عنوان مثال، ویژگی‌هایی مانند آموزش لغات، گرامر، مکالمه و آزمون‌ها به عنوان اولویت‌های اصلی تعیین می‌شوند.
2. تشکیل تیم اجایل: یک تیم کوچک و خودگردان شامل توسعه‌دهندگان، طراحان، تست‌کنندگان و یک مدیر محصول تشکیل می‌شود.
3. برنامه‌ریزی اسپرینت‌ها: پروژه به دوره‌های کوتاه (مثلاً دو هفته‌ای) به نام اسپرینت تقسیم می‌شود. در هر اسپرینت، تیم روی بخش خاصی از اپلیکیشن تمرکز می‌کند. به عنوان مثال، در اسپرینت اول، تیم ممکن است روی طراحی رابط کاربری و پیاده‌سازی بخش آموزش لغات تمرکز کند.
4. اجرای اسپرینت: تیم در طول اسپرینت به صورت روزانه جلسات کوتاهی برگزار می‌کند تا پیشرفت کار را بررسی و موانع را برطرف کند.
5. ارائه نسخه اولیه و دریافت بازخورد: در پایان هر اسپرینت، یک نسخه اولیه از اپلیکیشن به مشتری ارائه می‌شود تا بازخورد بگیرند. این بازخوردها در اسپرینت‌های بعدی اعمال می‌شوند.
6. تکرار و بهبود مستمر: این چرخه (برنامه‌ریزی، اجرا، ارائه و بازخورد) تا زمان تکمیل پروژه ادامه پیدا می‌کند. در هر اسپرینت، تیم با توجه به بازخوردهای دریافتی، محصول را بهبود می‌بخشد و ویژگی‌های جدید را اضافه می‌کند.

چه زمانی باید از Agile Research استفاده کرد؟

این رویکرد سریع و تکراری برای برخی تصمیم‌گیری‌ها مناسب‌تر است، به‌ویژه در شرایطی که:

1. خطاهای نوع اول (مثبت کاذب (فرضیه‌ی صفر (null hypothesis) را به اشتباه رد می‌کنیم)) قابل‌قبول‌تر از خطاهای نوع دوم (منفی کاذب (در حالی که در واقعیت فرضیه صفر غلط است، آن را نمیتوانیم رد کنیم.) ) هستند؛ یعنی تشخیص یک اثر واقعی مهم‌تر از حذف یک اثر به‌دلیل شانس است.
2. داده‌های با دقت کمتر اما جهت‌دار که زودتر ارائه می‌شوند، مفیدتر از داده‌های با دقت بالاتر اما با تأخیر هستند.

به‌عنوان مثال، اگر تحقیقات بازار نشان دهد که فرصتی برای حل یک مشکل جدید مشتری وجود دارد، تحقیقات بعدی برای توسعه ویژگی‌های محصول می‌تواند از رویکرد تحقیق چابک بهره‌مند شود. تیم‌های محصول می‌خواهند بدانند آیا ویژگی پیشنهادی بر تمایل مصرف‌کنندگان به خرید تأثیر می‌گذارد یا خیر. در این موارد، از دست دادن یک فرصت به‌دلیل منفی کاذب از نظر مالی بدتر از تشخیص اشتباه یک اثر به‌دلیل شانس و توسعه یک ویژگی غیرضروری است.

علاوه بر این، تیم توسعه محصول احتمالاً بر اساس بازخورد مستمر مصرف‌کنندگان، تغییرات تکراری ایجاد می‌کند. بنابراین، داده‌ها باید نه‌تنها به‌سرعت بلکه به‌طور مکرر جمع‌آوری شوند.

در تحقیق چابک، مهم‌تر از کامل بودن هر نقطه داده، تکرار مداوم داده‌ها است که به شما امکان می‌دهد یاد بگیرید و تنظیمات لازم را انجام دهید.

Agile با تمرکز بر تطبیق‌پذیری، همکاری و بازخورد سریع، پروژه‌ها را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌کند و امکان بررسی مکرر پیشرفت را فراهم می‌سازد. روش‌هایی مثل اسکرام و کانبان برای هماهنگی تیمی، مدیریت وظایف پیچیده و پاسخ به چالش‌های غیرمنتظره مفید هستند. این رویکرد به بهینه‌سازی فرآیند تحقیق، کیفیت بهتر نتایج و انطباق بهتر با تغییرات کمک می‌کند.