معرفی پایگاه اطلاعاتی وان پترو OnePetro
وان پترو یک کتابخانه آنلاین در زمینه اکتشاف و صنعت نفت و گاز است که با همکاری ۲۰ ناشر فعالیت می کند. این پایگاه اطلاعاتی امکان دسترسی به بیش از یک میلیون منبع اطلاعاتی در زمینه صنعت نفت و گاز را برای کاربران خود فراهم آورده است. از جمله مزایای استفاده از این پایگاه اطلاعاتی به موارد زیر می توان اشاره نمود:
۱. امکان دستیابی به جامع ترین و گسترده ترین منبع اطلاعاتی در زمینه صنعت نفت و گاز
۲. ایجاد کتابخانه چند سازمانی و تنوع محتوا با مشارکت بیش از ۲۰ ناشر
۳. استفاده از فضای ابری برای ذخیره اطلاعات و امکان دستیابی همیشگی به این اطلاعات در هر زمان و مکان
۴. استفاده از ابزارها و محیط جستجوی آسان و کاربرپسند
۵. امکان دسنرسی از طریق رایانه، تبلت، لب تاپ و گوشی هوشمند
پایگاه اطلاعاتی وانپترو (OnePetro) چیست؟
OnePetro یک کتابخانه دیجیتال فنی آنلاین است که ادبیات تخصصی در زمینه اکتشاف و تولید نفت و گاز (Upstream Petroleum / E&P) را جمعآوری و عرضه میکند.
هدف آن این است که یک منبع واحد باشد برای مقالات کنفرانسی، مجلات تخصصی، کتابها و سایر مستندات فنی که به صنعت نفت و گاز مرتبطاند.
OnePetro توسط انجمن مهندسان نفت (SPE: Society of Petroleum Engineers) اداره میشود و همکاری چندین ناشر حوزه نفت و گاز در آن مشارکت دارند.
به عبارتی، OnePetro مثل یک پل بین انجمنها، ناشران و کاربران (مهندسان، پژوهشگران، دانشجویان) است تا دسترسی به دانش فنی صنعت نفت را تسهیل کند.
درباره انجمن مهندسان نفت (SPE)
برای درک بهتر OnePetro، باید اول وضعیت و نقش SPE را بدانیم:
- انجمن مهندسان نفت (SPE) یک سازمان حرفهای غیرانتفاعی با مأموریت ارتقاء و انتشار دانش مهندسی نفت و گاز در سطح جهانی است.
- SPE کارهایی مثل برگزاری کنفرانسها، کارگاهها، انتشار مجلات تخصصی، اعطای بورس، آموزش و خدمات فنی به اعضا را انجام میدهد.
- عضویت در SPE برای دانشجویان، مهندسان، محققان معمول است و یکی از مزایایش دسترسی آسانتر به منابع فنی و تخفیف در کنفرانسها و نشر مقالات است.
- SPE همچنین ابزارهای جانبی دیگری مثل PetroWiki و ارتباط با سایر انجمنها و کنسرسیومها دارد.
- SPE در سال ۱۹۵۷ تأسیس شد، و پیش از آن به عنوان شاخه نفتی انجمن مهندسان معدن (AIME) فعالیت میکرد.
در نتیجه، OnePetro یکی از ابزارهای کلیدی SPE برای نشر فنی و انتقال دانش در صنعت نفت به شمار میآید.
تاریخچه OnePetro
- سال تأسیس / راهاندازی رسمی
OnePetro در مارس ۲۰۰۷ به صورت رسمی راهاندازی شد. - پیش از آن، مقالات کنفرانسی، مجلات و اسناد فنی به صورت پراکنده و در بسترهای مختلف منتشر یا بایگانی میشدند. OnePetro کوشید این پراکندگی را کاهش داده و یک مرجع متمرکز بسازد.
- با گذر زمان، همکاری با ناشران متعدد و انجمنهای دیگر افزایش یافت و OnePetro بزرگتر و کاملتر شد.
- امروزه OnePetro ادعا میکند که بیش از ۱.۳ میلیون سند قابل جستجو دارد که از مشارکت ۲۳ ناشر مختلف است.
- در برخی راهنماها تعداد اسناد ارائه شده در زمانهای مختلف ذکر شده: مثلاً در راهنمای دانشگاه RGU آمده که OnePetro در آن زمان بیش از ۱۶۰٬۰۰۰ سند شامل میشود.
محتوای OnePetro
مجلات: Journal (29)
مقالات مجلات: Journal Articles (39488)
کتابها: Book (80)
فصلها ی کتابها: Book Chapter (1817)
مقالات کنفرانسها: Proceedings Papers (227724)

OnePetro شامل انواع مختلفی از منابع فنی است:
- مقالات کنفرانسی (Conference Papers / Proceedings)
بخش بزرگی از محتوای OnePetro را همین مقالات تشکیل میدهند؛ بسیاری از کنفرانسهای SPE و سایر انجمنها از طریق OnePetro منتشر میشوند. - مقالات مجلات (Journals / Peer-reviewed Journals)
مجلاتی که در زمینه مهندسی نفت و مرتبط با آن هستند. - کتابها و کتابهای تخصصی (eBooks / Book Chapters)
برخی کتابها و بخشهایی از کتابها نیز به صورت الکترونیکی در OnePetro عرضه میشوند. - چکیدهها (Abstracts)
اگر متن کامل یک مقاله در دسترس نباشد، ممکن است فقط چکیده یا بخشی از آن به صورت آزاد قابل دیدن باشد. - کلکسیونها و مجموعههای موضوعی (Topic Collections / Special Collections)
برای مثال بخش «Data Science & Engineering Analytics» یکی از مجموعههایی است که مقالات مرتبط به دادهکاوی، یادگیری ماشین، تحلیل داده و موضوعات مشابه را گردآوری کرده است. - دیگر نشریات و منابع مرتبط
اسناد مرتبط با مهندسی سنگ، خوردگی، خطوط لوله، سیستمهای فرآیندی و سایر زمینههای فرعی نیز ممکن است در OnePetro موجود باشند.
به طور کلی، محتوا در OnePetro از منابع مختلف گردآوری شده و پوشش تقریباً تمام جنبههای فنی و مهندسی صنعت نفت و گاز را در خودش جای داده است.
مجلات موجود در این پایگاه اطلاعاتی شامل مطالب کلیدی حوزه صنعت و اکتشاف نفت و گاز بوده و مقالات موجود در آنها جزء مطالب پیشرو و معتبر در زمینه حل مسائل و مشکلات این حوزه هستند. در حال حاضر آرشیو این پایگاه اطلاعاتی شامل ۳۶ عنوان مجله است که عبارتند از:
- International Journal of Offshore and Polar Engineering 1991 – present
- Journal of Petroleum Technology 1949 – present
- Journal of Sailing Technology 2016 – present
- Journal of Ship Production and Design 2010 – present
- Journal of Ship Research 1957 – present
- Oil Industry Journal 2016 – present
- Petrophysics 2000 – present
- Professional Safety 2007 – present
- PROneft Journal 2019 – present
- SPE Journal 1996 – present
- Journal of Canadian Petroleum Technology 1962 – 2015
- Journal of Sailboat Technology (renamed Journal of Sailing Technology in 2016) 2010 – 2014
- Journal of Ship Production (renamed Journal of Ship Production and Design in 2010) 1985 – 2009
- Journal of the Society of Petroleum Evaluation Engineers 1968 – 1970
- The Log Analyst (renamed Petrophysics in 2000) 1960 – 1999
- Marine Technology and SNAME News 1964 – 2010
- Oil & Gas Executive Report 1998 – 1999
- Oil and Gas Facilities 2012 – 2016
- Petroleum Technology 1938 – 1946
- Society of Petroleum Engineers Journal 1961 – 1985
- SPE Advanced Technology Series 1993 – 1997
- SPE Computer Applications 1989 – 1997
- SPE Drilling & Completion (incorporated into SPE Journal in 2024) 1993 – 2024
- SPE Drilling Engineering (renamed SPE Drilling & Completion in 1993) 1986 – 1992
- SPE Economics & Management 2009 – 2017
- SPE Formation Evaluation 1986 – 1997
- SPE Production & Facilities (renamed SPE Production & Operations in 2006) 1993 – 2005
- SPE Production & Operations (incorporated into SPE Journal in 2024) 2006 – 2024
- SPE Production Engineering (renamed SPE Production & Facilities in 1993) 1986 – 1992
- SPE Projects, Facilities & Construction 2006 – 2011
- SPE Reservoir Engineering 1986 – 1997
- SPE Reservoir Evaluation & Engineering (incorporated into SPE Journal in 2024) 1998 – 2024
- Talent & Technology 2007 – 2008
- Transactions of the AIME 1885 – 1960
- The Way Ahead 2005 – 2016
پوشش موضوعی وانپترو
موضوعات تحت پوشش OnePetro بسیار متنوعاند؛ برخی از حوزههای اصلی عبارتند از:
- حفاری (Drilling)
- دوره بندی و تکمیل (Completions)
- تولید و بهرهبرداری (Production / Operations)
- مخزن و بازیابی ثانویه/ثالثیه (Reservoir Engineering / Enhanced Oil Recovery)
- ارزیابی مخزن، لاگگیری، سنجش خواص سنگ (Formation Evaluation / Petrophysics)
- زمینشناسی، ژئوفیزیک، مدلسازی زیرسطحی
- مهندسی فرآیند و امکانات سطحی
- خطوط لوله، جریان، طراحی تجهیزات
- ایمنی، سلامت، محیط زیست (HSE)
- فناوری داده، دادهکاوی، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در صنعت نفت
- انتقال انرژی، ذخیرهسازی کربن (CCUS)، انرژی سبز و مسائل زیستمحیطی
- مهندسی مکانیک سنگ، ژئومکانیک
- خوردگی، حفاظت مواد
- دیگر مباحث تخصصی و میانرشتهای