پژوهش از نظر هدف به دو دسته پژوهش بنیادی و پژوهش کاربردی تقسیم میشود. درک تحقیقات بنیادی به ما امکان میدهد تا تمام ویژگیهای یک علم یا پدیدهی خاص را در سطح بنیادی درک کنیم. برخی از نمونههای اینگونه تحقیقات، شاخههایی مانند جامعهشناسی، علوم انسانی و سایر زمینههای علمی است؛ در ادامه به شما خواهیم گفت که همه آنچه را که در مورد این نوع تحقیق و کاربردهای احتمالی آن لازم است بدانید.
پژوهش بنیادی چیست؟
تحقیقات بنیادی (Basic research)، که همچنین با نامهای تحقیقات خالص، تحقیقات اساسی، علوم پایه یا علم خالص شناخته میشود، نوعی از تحقیقات علمی است که هدف آن بهبود نظریههای علمی برای درک و پیشبینی بهتر پدیدههای طبیعی یا سایر پدیدهها است. در مقابل، تحقیقات کاربردی از نظریههای علمی برای توسعه فناوری یا تکنیکهایی استفاده میکند که میتواند برای دخالت و تغییر پدیدههای طبیعی یا سایر پدیدهها به کار رود.
اگرچه تحقیقات بنیادی اغلب صرفا از کنجکاوی ناشی میشود، اما این نوع تحقیق غالبا سوخت لازم برای نوآوریهای فناورانهی علوم کاربردی را فراهم میکند. این دو هدف اغلب به طور همزمان در تحقیق و توسعه هماهنگ به اجرا در میآیند.
علاوه بر نوآوری، تحقیقات بنیادی همچنین به درک بهتر ماهیت اطراف ما کمک میکند و به ما اجازه میدهد تا به ارزش ذاتی آن احترام بگذاریم. توسعه این احترام چیزی است که تلاشهای حفاظت از محیط زیست را هدایت میکند. با یادگیری در مورد محیط زیست، تلاشهای حفاظتی را میتوان با استفاده از تحقیقات به عنوان پایه، تقویت کرد. نوآوریهای فناورانه نیز میتوانند ناخواسته از طریق این روش ایجاد شوند، همانطور که در نمونههایی مانند تاثیر منقار ماهیخرما بر طراحی قطار سریعالسیر در ژاپن مشاهده میشود.
تحقیقات بنیادی در برابر تحقیقات کاربردی
تحقیقات بنیادی مکمل و همتای خود را در تحقیقات کاربردی پیدا میکند. این دو روش تحقیق هنگامی که نوبت به تولید و کاربردی کردن دادههای بهدستآمده میرسد، بسیار مفید هستند. تفاوتهای بارزی بین آنها وجود دارد و درک این تفاوتها به شما امکان میدهد تا مسیر رسیدن به دانش جدید را درک کنید.
مهمترین تفاوت بین تحقیقات بنیادی و تحقیقات کاربردی در هدف هر کدام نهفته است. تحقیقات بنیادی به دنبال گسترش اطلاعات و درک ما از موضوع مورد مطالعه است، در حالی که تحقیقات کاربردی هدفاش ارائه راهحل برای مشکل مورد مطالعه است.
رابطه بین این دو نوع تحقیق معمولاً بسیار نزدیک است؛ زیرا روششناسیهای مورد استفاده اغلب کاملاً مشابه هستند. پژوهش پایهای میتواند زمینهٔ «پژوهش کاربردی» را فراهم آورد. تغییر قابل توجه در نقطه شروع و پایان تحقیق صورت میگیرد.
نمونههای تحقیقات بنیادی
تحقیقات بنیادی نمونههای مختلفی میتواند داشته باشد، برخی از آنها در اینجا ذکر شده است:
- مطالعه چگونگی تأثیر استرس بر بهرهوری نیروی کار
- بررسی بهترین عوامل برای تعیین استراتژیهای قیمتگذاری
- درک سطح رضایت مشتری قبل از تعامل با شرکتی که راهحل ارائه میدهد.
- درک سبک رهبری یک شرکت خاص
مزایا و معایب
تحقیقات بنیادی برای گسترش مخزن دانش در هر رشتهای حیاتی است. دورههای مقدماتی این نوع تحقیق معمولا محدودیت زمانی خاصی ندارند و مسیر تحقیق اغلب بر اساس علایق محقق هدایت میشود. نتایج حاصل از تحقیقات بنیادی معمولاً در طیف وسیعی از موارد و سناریوها قابل اعمال است.
در عین حال، تحقیقات بنیادی معایبی نیز دارد. یافتههای این نوع تحقیقات ممکن است کاربرد عملی محدودی داشته باشند یا اصلا کاربردی نداشته باشند. به عبارت دیگر، تحقیقات بنیادی مشکلات پیچیده و مشخص کسبوکار را حل نمیکند، اما به درک بهتر آنها کمک میکند.
اگر هدف، افزایش تأثیر این بینشها بر روی مشکل مورد مطالعه باشد، اتخاذ اقدامات و تصمیمگیری بر اساس نتایج این نوع تحقیق، میتواند تأثیر را افزایش دهد.
اصطلاحات برای پژوهش بنیادی در زبان انگلیسی
- Basic research
- pure research
- fundamental research
- basic science
- pure science