سایتوتول چیست؟
سایتوتول Sci2 Tool یا به صورت مخفف سایتو Sci2 یک مجموعه ابزار رایگان مبتنی بر جاوا است که به طور خاص برای مطالعه علم طراحی شده است. این ابزار از تجزیه و تحلیل و مصورسازی دادههای علمی در سطوح مختلف (میکرو، مزو و کلان) پشتیبانی میکند.
سطوح تحلیل در سایتوتول:
- میکرو (individual): متمرکز بر محققان، مقالات و سایر واحدهای اطلاعاتی منفرد.
- مزو (local): بررسی جوامع علمی، همکاریهای تحقیقاتی و موضوعات خاص یک حوزه.
- کلان (global): تحلیل کلان روندهای علمی، الگوهای همکاری بینالمللی و ساختار کلی علم.
تاریخچه سایتوتول
توسعه ابزار Sci2 توسط منابع مختلفی پشتیبانی میشود، از جمله:
۱٫ مرکز زیرساختهای سایبری برای علم شبکه و دانشکده علوم اطلاعات و کتابداری در دانشکده علوم اطلاعرسانی و محاسبات دانشگاه ایندیانا:
- این مرکز نقش کلیدی در توسعه و پشتیبانی از ابزار Sci2 ایفا میکند.
- این مرکز منابع و امکانات لازم برای توسعه و نگهداری Sci2 را فراهم میکند.
- این مرکز با همکاری تیم توسعه Sci2، به رفع اشکالات و بهبود عملکرد ابزار میپردازد.
۲٫ بنیاد ملی علوم (NSF):
- NSF از طریق دو گرنت مجزا (SBE-0738111 و IIS-0715303) به طور قابل توجهی به توسعه Sci2 کمک کرده است.
- این بودجهها برای استخدام توسعهدهندگان، خرید تجهیزات و سایر هزینههای مرتبط با توسعه Sci2 استفاده شده است.
- پشتیبانی NSF نقش مهمی در پیشرفت و گسترش قابلیتهای Sci2 ایفا کرده است.
۳٫ بنیاد جیمز اس. مکدانل:
- این بنیاد نیز از توسعه Sci2 حمایت مالی کرده است.
- این حمایت مالی به پیشبرد تحقیقات و نوآوری در زمینه علم و توسعه ابزارهای جدید برای تجزیه و تحلیل دادههای علمی کمک کرده است.
- پشتیبانی بنیاد مکدانل به طور خاص به توسعه قابلیتهای Sci2 برای تجزیه و تحلیل شبکههای علمی اختصاص یافته است.
تیم توسعه:
- محققان اصلی: کتی بورنرKaty Borner (دانشگاه ایندیانا) و کوین دبلیو. بویاک Kevin W. Boyack (SciTech Strategies Inc.) رهبری تیم توسعه Sci2 را بر عهده دارند.
- توسعهدهندگان: تیمی از برنامهنویسان و متخصصان در توسعه Sci2 نقش داشتهاند که در متن انگلیسی ذکر شدهاند.
- زیرساختها: Sci2 از “پوسته زیرساختهای سایبری” (Cyberinfrastructure Shell) استفاده میکند که توسط مرکز زیرساختهای سایبری برای علم شبکه در دانشگاه ایندیانا توسعه یافته است. الگوریتمهای بسیاری نیز از “ابزار کارگاه شبکه” (Network Workbench Tool) گرفته شدهاند.
قابلیتها و کاربردهای سایتوتول
با استفاده از Sci2 Tool کاربران می توانند:
- داده ها را در فرمت های مختلف می خواند: Sci2 از فرمت های مختلف داده از جمله CSV پشتیبانی میکند و انعطافپذیری بالایی در زمینه خواندن دادههای ورودی دارد.
- پیش پردازش گسترده داده ها را انجام می دهد: این ابزار امکان پاکسازی دادهها، رفع تکراری، فیلتر کردن و استخراج شبکه را فراهم میکند. به این ترتیب کاربران می توانند دادههای خود را برای تحلیلهای بعدی آماده سازی کنند.
- تحلیل های مختلفی با پیشرفته ترین الگوریتم ها انجام می دهد: Sci2 از مجموعه ای از الگوریتمهای پیشرفته برای تحلیل داده های علمی پشتیبانی میکند. این الگوریتم ها می توانند طیف وسیعی از تحلیلهای آماری و شبکهای را انجام دهند.
- از مصورسازی برای کاوش، درک و انتقال نتایج استفاده می کند: Sci2 ابزارهای قدرتمندی برای تجسم دادهها در اختیار کاربران قرار میدهد. این قابلیتها به کاربران کمک میکند تا نتایج تحلیلها را به صورت بصری و قابل فهم، درک و با دیگران به اشتراک بگذارند. بسیاری از این مصورسازیها از سیستم مرجع خوانا، طراحی خودکار عنوان و اطلاعات اضافی (مانند سازنده مصورسازی و دادههای استفاده شده) بهره میبرند.
- امکان ثبت گردش کار به صورت خودکار : Sci2 به طور خودکار مراحل و فرآیندهای انجام شده روی داده ها را ثبت می کند. این قابلیت به کاربران کمک می کند تا روند تحلیل را مستند کرده و در صورت نیاز به تکرار تحلیل، مراحل را به راحتی بازسازی کنند.
- نتایج را در سطح سازمان ها مقایسه می کند: کاربران می توانند با اعمال همان گردش کار تحلیل روی داده های داخلی و اختصاصی سازمان خود، نتایج را با نتایج حاصل از پایگاه های داده عمومی مقایسه کنند.
- داده ها و الگوریتم ها را به اشتراک می گذارد: Sci2 امکان به اشتراک گذاری داده ها و الگوریتم ها را در میان جامعه علمی فراهم می کند. این قابلیت به ویژه در توسعه و استفاده از الگوریتم های جدید توسط افراد غیر متخصص در علوم کامپیوتر کاربردی است.
- از طیف وسیعی از الگوریتم ها استفاده می کند: در زمان نگارش این متن (نوامبر ۲۰۱۰)، Sci2 بیش از ۱۵۰ الگوریتم مختلف برای پیش پردازش، تحلیل، مدل سازی و تجسم داده ها در اختیار کاربران قرار می دهد. (لیست کامل الگوریتم ها در پشت راهنمای کاربری موجود است – توجه داشته باشید که این لیست ممکن است در نسخه های جدیدتر بروزرسانی شده باشد).
به طور کلی، سایتوتول مجموعهای جامع از قابلیتها را برای کار با دادههای علمی در اختیار کاربران قرار میدهد. این قابلیتها، کاربران را قادر میسازد تا دادههای خود را آماده سازی، تحلیل، تجسم و به اشتراک بگذارند. با استفاده از سایتو، کاربران میتوانند درک عمیق تری از پدیدههای علمی به دست آورند و نتایج تحقیقات خود را به طور موثرتری با دیگران به اشتراک بگذارند.
سایتوتول کاربردهای مختلفی در زمینههای مختلف علم سنجی و مطالعات علمی دارد. در اینجا برخی از کاربردهای کلیدی آن را شرح می دهیم:
۱٫ تحلیل و مصورسازی داده های کتابشناختی:
- بررسی انتشارات علمی: سایتوتول میتواند برای تجزیه و تحلیل داده های کتابشناختی مانند تعداد مقالات، نویسندگان، وابستگیهای سازمانی، موضوعات و تاریخ انتشار استفاده شود. این اطلاعات می تواند برای درک روندهای انتشار در طول زمان، شناسایی محققان و موسسات پیشرو در یک حوزه خاص و بررسی الگوهای همکاری بینالمللی استفاده شود.
- تجزیه و تحلیل استناد: سایتوتول می تواند برای تجزیه و تحلیل شبکه های استناد بین مقالات علمی استفاده شود. این اطلاعات می تواند برای شناسایی مقالات و محققان با نفوذ بالا، کشف موضوعات تحقیقاتی مرتبط و بررسی ساختار کلی علم استفاده شود.
- تجزیه و تحلیل موضوعی: سایتوتول میتواند برای تجزیه و تحلیل موضوعات مقالات علمی استفاده شود. این اطلاعات میتواند برای شناسایی موضوعات تحقیقاتی نوظهور، بررسی روندهای موضوعی در طول زمان و کشف حوزههای تحقیقاتی جدید استفاده شود.
۲٫ ارزیابی عملکرد علمی:
- ارزیابی عملکرد محققان: سایتوتول میتواند برای ارزیابی عملکرد محققان بر اساس معیارهای مختلفی مانند تعداد مقالات، کیفیت مقالات، استنادات و جوایز استفاده شود. این اطلاعات میتواند برای تصمیمگیری در مورد ارتقا، اعطای بودجه و سایر موارد استفاده شود.
- ارزیابی عملکرد موسسات: سایتوتول میتواند برای ارزیابی عملکرد موسسات تحقیقاتی بر اساس معیارهای مختلفی مانند تعداد مقالات، کیفیت مقالات، استنادات و جوایز استفاده شود. این اطلاعات می تواند برای تخصیص منابع، برنامه ریزی استراتژیک و ارزیابی عملکرد کلی موسسات استفاده شود.
- ارزیابی عملکرد برنامه های تحقیقاتی: سایتوتول میتواند برای ارزیابی عملکرد برنامههای تحقیقاتی بر اساس معیارهای مختلفی مانند تعداد مقالات، کیفیت مقالات، استنادات و جوایز استفاده شود. این اطلاعات می تواند برای تصمیمگیری در مورد ادامه یا توقف برنامه ها، تخصیص منابع و ارزیابی اثربخشی کلی برنامهها استفاده شود.
۳٫ مطالعه روندهای علمی:
- شناسایی موضوعات تحقیقاتی نوظهور: سایتوتول می تواند برای شناسایی موضوعات تحقیقاتی نوظهور بر اساس معیارهای مختلفی مانند تعداد مقالات، رشد تعداد مقالات و سطح استنادات استفاده شود. این اطلاعات میتواند برای کشف زمینههای تحقیقاتی جدید و اولویت بندی تحقیقات آینده استفاده شود.
- بررسی روندهای همکاری بین المللی: سایتوتول میتواند برای بررسی روندهای همکاری بینالمللی در علم بر اساس معیارهای مختلفی مانند تعداد مقالات مشترک، وابستگیهای سازمانی نویسندگان و الگوهای جغرافیایی همکاری استفاده شود. این اطلاعات میتواند برای درک جهانی شدن علم و شناسایی فرصتهای همکاری بین المللی جدید استفاده شود.
- تجزیه و تحلیل ساختار علم: سایتوتول میتواند برای تجزیه و تحلیل ساختار علم بر اساس معیارهای مختلفی مانند شبکههای استناد، جوامع علمی و روابط بین موسسات استفاده شود. این اطلاعات میتواند برای درک نحوه سازماندهی علم، شناسایی ذینفعان کلیدی و پیش بینی روندهای آینده علم استفاده شود.
۴٫ سایر کاربردها:
- مطالعات علم سنجی: سایتوتول می تواند برای انجام انواع مطالعات علم سنجی مانند بررسی عملکرد علمی، مطالعه روندهای علمی و تجزیه و تحلیل ساختار علم استفاده شود.
- مطالعات کتابخانه ای و اطلاعاتی: سایتوتول می تواند برای تجزیه و تحلیل مجموعه های کتابخانهای، بررسی الگوهای استفاده از اطلاعات و مطالعه رفتار کاربران کتابخانه استفاده شود.
- مطالعات سیاست گذاری علمی: سایتوتول میتواند برای ارزیابی سیاستهای علمی، برنامهریزی استراتژیک علمی و تصمیمگیری در مورد تخصیص منابع علمی استفاده شود.
در مجموع، سایتوتول یک ابزار قدرتمند و انعطاف پذیر است که می تواند برای طیف گستردهای از کاربردها در زمینههای علمسنجی و مطالعات علمی استفاده شود.
دانلود و نصب سایتوتول
سایتوتول یک برنامه دسکتاپ مستقل است که بر روی تمام سیستم عامل های رایج نصب و اجرا می شود. فایل منطبق با سیستم خود را ازآدرس زیر دانلود کنید:
فایل فشرده را در یک پوشه خالی جدید ذخیره کنید و همه فایلها را استخراج کنید. پس از استخراج فایلها، روی sci2.exe در پوشه مذکور دوبار کلیک کنید تا برنامه اجرا شود.
سایتو به جاوا نیاز دارد. پس باید از قبل جاوا روی سیستم شما نصب باشد. اگر جاوا روی سیستم شما نصب نیست از آدرس زیر استفاده کنید:
برای حذف ابزار سایتو، به سادگی پوشه را حذف کنید. با این کار همه زیر شاخهها نیز حذف میشوند، بنابراین مطمئن شوید که از تمام فایلهایی که میخواهید ذخیره کنید، نسخه پشتیبان تهیه کنید.
بعد از کامل شدن فرایند نصب به صورت خودکار سایتو باز میشود:
منوهای سایتوتول
همانطور که در تصویر بالا میبینید، ۷ منو به علاوه منوی helpدر سایتو وجود دارد:
منوهاشامل: File, DataPreparation,Preprocessing,Analysis,Modelling,Visualization,R
منوی File
منوی DataPreparation
منوی Preprocessing
منوی Analysis
منوی Modelling
منوی Visualization
منوی R
منابع آموزشی سایتو
نرم افزارهای مشابه
سایتو برخی از قابلیت های منحصر به فرد را ارائه میدهد، مانند:
- تجزیه و تحلیل علمسنجی نانو: این قابلیت به طور خاص برای تجزیه و تحلیل دادههای مربوط به تحقیقات نانوتکنولوژی طراحی شده است.
- تجزیه و تحلیل علمسنجی باز: این قابلیت به شما امکان میدهد دادههای علمسنجی را از منابع مختلف مانند PubMed، Scopus و Web of Science جمعآوری و تجزیه و تحلیل کنید.
- تجزیه و تحلیل علمسنجی Altmetrics: این قابلیت به شما امکان میدهد معیارهای جایگزین (مانند اشتراک گذاری در رسانه های اجتماعی، بحث ها و غیره) را برای سنجش تاثیر تحقیقات خود تجزیه و تحلیل کنید.
قیمت و پشتیبانی
قیمت: سایتو رایگان است اما برخی از نرم افزارهای دیگر ممکن است فقط با اشتراک پولی قابل دسترس باشند.
پشتیبانی: سایتو پشتیبانی آنلاین و آفلاین را ارائه میدهد. برخی از نرمافزارهای دیگر ممکن است فقط پشتیبانی محدودی ارائه دهند.
منابع
Sci2 Team. (2009). Science of Science (Sci2) Tool. Indiana University and SciTech Strategies, https://sci2.cns.iu.edu.