سبد اکانت پایگاه های اطلاعاتی 
سبد منابع اطلاعاتی 
امسال، گزارش استنادی مجلات Journal Citation Reports) JCR) پنجاهمین سالگرد انتشار خود را جشن می‌گیرد. این گزارش که همواره به عنوان منبعی معتبر و بی‌طرفانه برای درک جایگاه مجلات علمی شناخته شده است، با به‌روزرسانی‌های مهمی در محاسبه ضریب تاثیر مجلات (Journal Impact Factor – JIF) همراه شده تا بر یکپارچگی و اعتبار پژوهش در نشر علمی تأکید بیشتری کند.
داستان ۵۰ سالگی جی سی آر JCR
داستان JCR از سال ۱۹۷۵ آغاز شد، زمانی که با داده‌های سال ۱۹۷۴، ضریب تاثیر مجلات (JIF) برای اولین بار معرفی گردید. دکتر یوجین گارفیلد و دکتر ایروینگ اچ. شر با هدفی پیشگامانه، تلاش کردند تا نفوذ مجلات را از طریق استنادات علمی اندازه‌گیری کنند. آنچه در ابتدا به عنوان یک تلاش نوآورانه برای کمی‌سازی تأثیر مجلات شروع شد، اکنون به یک پلتفرم جامع برای ارزیابی مجلات تبدیل شده است. امروزه، JCR با ارائه پروفایل‌های چندبعدی، مجموعه‌ای غنی از آمار توصیفی را در کنار معیارهایی ارائه می‌دهد که شفافیت کاملی را در داده‌های زیربنایی فراهم می‌آورد. پژوهشگران، کتابداران و ناشران، برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه در مورد مدیریت مجموعه‌ها و استراتژی‌های انتشار، به این هوشمندی بی‌طرفانه مجلات که توسط کلاریویت (Clarivate) ارائه می‌شود، اتکا می‌کنند.
تکامل جی سی آر JCR
هم زمان با جشن تکامل JCR ( از نسخه چاپی به میکروفیش و سپس به پلتفرم آنلاین امروزی )، Clarivate کلاریویت همچنان متعهد به ارائه معیارهایی با حفظ یکپارچگی برای سال‌های آینده است. امسال، تغییراتی در نحوه شمارش استنادات در محاسبه ضریب تاثیر مجلات اعمال شده تا از یکپارچگی مداوم در ارزیابی مجلات پشتیبانی شود.
تغییرات کلیدی در سال ۲۰۲۵
در راستای گسترش ضریب تاثیر مجلات و ترکیب رتبه‌بندی‌ها در دو سال گذشته، که JIF را به نشانگری در سطح مجله هم برای تاثیر و هم برای قابلیت اطمینان در تمامی رشته‌ها تبدیل کرده است، انتشار امسال نیز به ارائه JIF برای تمام مجلات واجد شرایط در مجموعه اصلی وب آو ساینس Web of Science ادامه می‌دهد. مجلات در ۲۲۹ دسته علمی و علوم اجتماعی همچنان در سراسر نسخه‌ها، صرف نظر از تاثیر استنادات، بر اساس دسته خود رتبه‌بندی می‌شوند.
نکته مهم امسال، تغییر در نحوه مدیریت بازپس‌گیری مقالات (retractions) است تا از JIF در برابر انحرافات احتمالی ناشی از افزایش نرخ بازپس‌گیری در سال‌های اخیر محافظت شود. استنادهای به مقالات بازپس‌گیری شده و از آن‌ها، در معیارهای JIF امسال شمارش نمی‌شوند. اگرچه این استنادها بخش کوچکی از کل استنادهای موجود در JCR و محاسبات معیارها را تشکیل می‌دهند، این تغییر ریسک تورم معیار ناشی از آثار معیوب یا جعلی را کاهش داده و پاسخگویی را در نشر علمی تقویت می‌کند.
شفافیت در معیارها
در راستای تعهد ما به شفافیت در مورد معیارهای JIF، استنادهایی که شمارش نمی‌شوند در صفحه نمایه مجله، زیر تب “Citable Items”«موارد قابل استناد» یا تب “Citing Sources”«منابع استنادکننده» در بخش «ضریب تأثیر مجله» JIF قابل مشاهده هستند. موارد قابل استناد با استنادهای حذف‌شده یا منابع استنادکننده که از محاسبه JIF حذف شده‌اند، دارای یک نماد در کنار نام مقاله هستند، به همراه یک پنجره بازشو قابل کلیک که سیاست جدید را توضیح می‌دهد. تعداد استنادها ۰ نشان داده خواهد شد.
مشاهده استنادهای مستثنی شده در صفحه پروفایل هر مجله به کاربران این امکان را می‌دهد تا به راحتی درک کنند که JIF هر مجله تا چه حد تحت تأثیر مقالات بازپس‌گیری شده قرار گرفته است. لینک “Learn More” اطلاعات بیشتری را در مورد این سیاست و چگونگی تأثیر آن بر محاسبه JIF ارائه می‌دهد.
برای دهه‌ها، پژوهشگران، کتابداران و ناشران به هوشمندی شفاف و بی‌طرفانه مجلات در جی سی آر JCR تکیه کرده‌اند تا تصمیمات درستی برای تحقیقات خود اتخاذ کنند. با نگاه به ۵۰ سال آینده، کلاریویت همچنان متعهد به اطمینان از این است که گزارش استنادی مجلات، معیارهایی با صداقت و اعتبار را برای سال‌های آتی ارائه خواهد داد.
گزارش سالانه JCR 2025
در گزارش سالانه ۲۰۲۵ JCR آمده است که این مجله ۱۴۵۹۱ژورنال علمی، ۷۵۵۹ ژورنال علوم اجتماعی، ۳۳۶۸ ژورنال علوم انسانی و هنر و ۶۲۴۵ ژورنال منبع باز را مورد استناد قرار می‌دهد.
به طور کلی این گزارش ۲۲۲۴۹مجله را از ۱۱۱ کشور دنیا در ۲۵۴ رشته علمی در بر می گیرد. لازم به ذکر است ۶۱۸عنوان برای اولین بار ضریب تأثیر مجله را دریافت کرده‌اند.
دسترسی به گزارش جی سی آر JCR 2025
برای دسترسی به گزارش آنلاین و کامل JCR 2025، از طریق وب سایت اصلی، می‌توانید اکانت آن را از یابش خریداری کنید.
دسترسی رایگان به ضریب تأثیر JIF
همچنین یابش دسترسی به ضریب تأثیر مجلات وب آو ساینس و اسکوپوس را از طریق سرویس یابش جی سی آر بصورت رایگان ارائه می دهد. هم اکنون در حال بروز رسانی آن با داده های جدید هستیم .
منبع:
https://clarivate.com/academia-government/blog/celebrating-50-years-of-journal-citation-reports/
